Zάκυνθος το νησί των ποιητών ΚΑΙ των επαναστατών

Θα μιλήσω για το νησί μου την Ζάκυνθο, που δυστυχώς κάποιοι προσπάθησαν να την υποβιβάσουν, να την ξεφτυλίσουν και να την διαπομπεύσουν.

Έχουμε ξεφύγει το τελευταίο διάστημα σε πολλά επίπεδα και καλό ειναι να βγάλουμε λίγο και το σκασμό, όχι για να μην τονίζουμε τα λάθη του τόπου, αρκεί να βάζουμε μια τάξη σε αυτό το τόπο.

Βγάζουμε τα μάτια μας σε ένα σημείο που σε τρομάζει.

Η ανθρωποφαγία ειναι το σύγχρονο μέσο που επικρατεί αυτή την στιγμή στην πολιτική σκηνή του νησιού, ένας ανελέητος εξουσιαστικός κανιβαλισμός που έχει σαν γνώμονα φυσικά την εξουσία που ειναι το γνωστό αφροδίσιακο...

Όμως αν κοιτάξουμε προσεκτικά  την ιστορία του νησιού θα δούμε ότι κάθε άλλο παρά εξουσιομανής και λαμόγιο ήταν(όπως μας τον παρουσιάζουν οι φορείς της παρακμής) οι κάτοικοι του νησιού αυτού, ναι μεν υπήρχαν οι Κόντιδες και οι ευγενείς, αλλά ο κόσμος που ήταν αποκλεισμένος απο τους λίγους, αποτελούσε το Πόπολο που έδινε τους δικού του αγώνες για την αλλαγή της κοινωνίας.


Ταξικά ο διαχωρισμός στην Ζάκυνθό το 1628 σύμφωνα με τον Διονύσιο Ρώμα (που βρήκα στο
http://skouliki-skoulikia.blogspot.com/2010/10/z-1628.html)


Οι ευγενείς, οι Nobili, είχαν αποκλειστικά εισοδήματα από ακίνητη περιουσία και ποτέ, ούτε οι ίδιοι ούτε οι πρόγονοί τους, δεν είχαν ασκήσει «βάναυση τέχνη», δηλαδή χειρωνακτικό επάγγελμα. Οι τίτλοι τους κατοχυρώνονταν με την εγγραφή του ονόματος της οικογενείας στην Χρυσή Βίβλο, το Libro D´ Oro.

Οι αστοί ή Civili αποτελούσαν την μεσαία τάξη. Ήταν μεγαλέμποροι, χρυσοχόοι, συμβολαιογράφοι. Υιοθετούσαν τις συνήθειες της ζωής των ευγενών και διακαή πόθο τους αποτελούσε η εγγραφή τους στο Libro D´ Oro.

Στην πιο δεινή θέση βρίσκονταν οι λαϊκοί ή ποπολάροι. Χωρίς πολιτικά δικαιώματα ήταν αυτοί που στρατολογούνταν για να υπερασπίσουν το νησί από τις εχθρικές επιδρομές. Οι γεωργοί αποκαλούνται όχλος και σκυλολόγιον. Οι αφέντες τους έχουν πάνω τους δικαιώματα ζωής και θανάτου. Κάτω από αυτές τις συνθήκες οργανώνεται και πραγματοποιείται η πρώτη κοινωνική επανάσταση στο νεότερο ελληνικό χώρο και χρόνο (1628 – 1632). Η επανάσταση εκείνη που ονομάστηκε «το ρεμπελιό των ποπολάρων», μας έγινε γνωστή κυρίως από το χρονικό που κατέγραψε ο άρχοντας Άγγελος Σουμάκης, ο οποίος φανερά παίρνει το μέρος των αρχόντων. Ωστόσο το κείμενο αυτό είναι ένα σπάνιο και σημαντικό ντοκουμέντο. Είναι γραμμένο στην ιδιότυπη και γλαφυρή ζακυνθινή διάλεκτο της εποχής και μας προσφέρει πλήθος πληροφοριών για τους πρωταγωνιστές του κινήματος, της εξέλιξής του, τον τρόπο σκέψης της εποχής καθώς και άλλα ιστορικά και οικονομικοκοινωνικά στοιχεία της Ζακύνθου της εποχής εκείνης.

 Αφορμή για το «ρεμπελιό των ποπολάρων» στάθηκε η πληροφορία ότι Σαρακηνοί Πειρατές ετοιμάζονταν να επιτεθούν στο νησί. Οι άρχοντες αποφασίζουν να καταγράψουν τον πληθυσμό για να μπορέσουν, όπως ισχυρίζονται, να οργανώσουν την προστασία του νησιού. Οι ποπολάροι θεωρούν ότι η καταγραφή είναι τέχνασμα για περισσότερο έλεγχο του πληθυσμού, επιβολή νέων φόρων και στρατολόγησης. Έτσι ξεσπούν επεισόδια.

Τελικά η επανάσταση πνίγηκε στο αίμα από τον καινούργιο προβλεπτή που έστειλε η Βενετία. Θα περάσουν πολλά χρόνια ακόμα μέχρι οι Γάλλοι να φτάσουν στο νησί και οι ζακυνθινοί να τους υποδεχτούν ως απελευθερωτές. Τότε καίγεται στον Πλατύφορο το Libro D´ Oro και φυτεύεται το δέντρο της ελευθερίας. Μετά το σύντομο πέρασμα των Γάλλων Δημοκρατικών από το νησί (1797 – 1798) θα ακολουθήσει η Ρωσοτουρκική κυριαρχία (1798 – 1800), η «αυτόνομη» Εφτανησιακή Πολιτεία υπό τον αυτοκράτορα της Ρωσίας (1800 – 1807), η αυτοκρατορική πια Γαλλική κυριαρχία (1807 – 1809) και τέλος η Αγγλοκρατία (1809 – 1864) μέχρι την 21η Μαΐου του 1864, όταν τα Επτάνησα δωρίθηκαν στο νέο Βασιλιά των Ελλήνων Γεώργιο Α΄ και ενσωματώθηκαν με τον υπόλοιπο ελλαδικό χώρο.

Εκτός απο τον ταξικό χαρακτήρα του ρεμπελιού που έγινε στο νησί, ένα ακόμα σημαντικό δεδομένο ότι η Ζάκυνθος έπαιξε μεγάλο ρόλο στο απελευθερωτικό αγώνα του 1821 αφού ο Γέρος του Μοριά
έζησε ένα μέρος της ζωής του στο νησί, εκπαιδεύτηκε και μύηθηκε στην Φιλική Εταιρεία.
 
Επίσης η Ζάκυνθος έπαιξε μεγάλο ρόλο στο κίνημα των Ριζοσπαστών

Μεγάλη μορφή ήταν ο Κωνσταντίνος Λομβάρδος

Ο Κωνσταντίνος Λομβάρδος (1820-1888), ήταν Έλληνας γιατρός και πολιτικός από την Ζάκυνθο, βουλευτής Ζακύνθου στο Ηνωμένον Κράτος των Ιονίων Νήσων, πληρεξούσιος και υπουργός.

Ανέπτυξε πολιτική δράση στα αγγλοκρατούμενα Επτάνησα με το Κόμμα των Ριζοσπαστών και αργότερα ιδρύοντας το Κόμμα των Ενωτικών Ριζοσπαστών, καί πρωτοστάτησε για την ένωση των Ιόνιων νήσων με την Ελλάδα που πραγματοποιήθηκε τελικά το 1864.

Η Ζάκυνθος εκτός απο πέρασμα και σημαντικό εμπορικό λιμάνι της μεσογείου, ήταν και μέρος πολιτιστικών δράσεων.
Ποιητές, ζωγράφοι, γλύπτες, θεατρικοί συγγραφείς δημιούργησαν ένα κέντρο πολιτισμού στην δυτική Ελλάδα που έχει αποτυπωθεί στην ιστορία του νησιού.

Οι σπουδαιότεροι συγγραφείς και ποιητές που διακρίθηκαν στο νησί της Ζακύνθου είναι με χρονολογική σειρά οι παρακάτω: ο Τζάννες Κορωναίος, ο Νικόλαος Λουκάνης, ο Δημήτριος Ζήνος, ο Ιωάννης Μπάρτζελης, Ευγένιος Βούλγαρης, Ιωάννης Λίτινος, Ιωάννης Καντούνης, Αντώνιος Μαρτελάος, Νικόλαος Κουτούζης, Νικόλαος Λογοθέτης-Γούλιαρης, Δημήτριος Γουζέλης, Νικόλαος Ούγος Φώσκολος, Ανδρέας Κάλβος, Αντώνιος Μάτεσης, Διονύσιος Σολωμός, Γεώργιος Τερτσέτης, Ελισάβετ Μουτζάν Μαρτινέγκου, Διονύσιος Θεριανός, Σπυρίδων Δεβιάζης, Γιάννης Τσακασιάνος, Λεωνίδας Ζώης, Γρηγόριος Ξενόπουλος και πολλοί άλλοι.

Σε ένα τόπο με τόση σημαντική ιστορία, ειναι μεγάλο λάθος να τον σπιλώνουμε, να τον ρίχνουμε στο καιάδα στο σύνολο της, ότι ειναι ένας διεφθαρμένος λαός που ειναι του  δούναι και λαβείν, σαφώς η διαφθορά υπάρχει αλλά αντί να την κυνηγάμε εν την γενέση της με παιδεία και μόρφωση προς τις παραδόσεις του τόπου, εμείς το μόνο που κάνουμε ειναι μια εκ του ασφαλους ισοπεδωτική κριτική...
Όμως να γνωρίζουν όλοι αυτοί...ότι σύντομα θα τελειώσει και στην πράξη  το ρητό του Διονύσιου Σολωμού

Δυστυχισμένε μου λαέ καλέ και αγαπημένε.
Πάντα ευκολόπιστε και πάντα προδομένε.